100% Winterswijk
Vrijheidsboom Kotten
Je staat hier voor de Vrijheidsboom van de Winterswijkse buurtschap Kotten. Van deze Vrijheidsbomen zijn er acht die symbool staan voor de betreffende buurtschap en één waarin alles samen komt in het centrum van Winterswijk.
Het idee voor deze Vrijheidsbomen is ontstaan in 2022 als onderdeel van de viering “1572, Geboorte van Nederland”. Hierbij stonden de vier V’s centraal: Vrijheid, Verdraagzaamheid, Verbondenheid en Verscheidenheid. In opdracht van de stichting Ondernemen met Cultuur heeft houtkunstenaar Daan de Leeuw, in overleg met de betreffende buurtschap, een Vrijheidsboom gemaakt die kenmerkend is voor die buurtschap. De boom waar je nu naar kijkt verbeeldt het volgende:
De Vrijheidsboom in Kotten gaat over de vier 'heuke', ofwel hoeken. De Scholtenboeren op deze plekken vormden vroeger de grens van Kotten. Het logo op van Kotten is ook in de boom verwerkt, net als het buurtgebouw dat haar 125-jarig bestaan al heeft mogen vieren. De vier hoeken van Kotten zijn: Plantenhook, Gronderhook, Geessinkhook en Geelinkhook. Kotten ligt tegen de Duitse grens aan, wat wordt gesymboliseerd door de zin 'Bij uns an de Grenze'.
Kotten kende al in 300 v. Chr. bewoning langs de Slingebeek getuige vondsten van o.a. urnen. Vanaf de twaalfde eeuw ontstonden er boerderijen die o.a. onder het klooster van Burlo of onder het Stift van Vreden vielen. Net als heel Winterswijk viel Kotten kerkelijk gezien onder het bisdom van Münster. De huidige grens ontstond als gevolge van de strijd tussen de bisschop van Münster en de graven van Gelre. In 1766 werd de grens definitief vastgesteld waarvan de prachtige Bentheimer zandstenen grensstenen nog steeds getuigen. In het midden van de negentiende eeuw werd het steeds lastiger de groeiende bevolking te voeden zodat in 1847 een groep van 33 Kottenaren naar Amerika vertrokken. Helaas kwamen 29 van hen om tijdens de ramp met de Phoenix op het Michiganmeer waarvoor op de Oude Begraafplaats in Winterswijk een herdenkingsbord staat. Uiteindelijk emigreert tussen 1843 en 1890 een derde deel van de bevolking! Het in de hele Achterhoek bekende begrip ‘Naoberschap’ heeft in Kotten geleid tot de oprichting van verenigingsgebouw Wilhelmina (125 jaar geleden) en diverse verenigingen. De zwerfsteen bij het gebouw Wilhelmina werd is echt gevonden in Kotten en is nu een gedenkteken van de slachtoffers uit WO2.
Van de circa 90 boerenbedrijven in de jaren zestig zijn er nu nog een vijftal over, maar het afwisselende landschap blijft een eldorado voor de wandelaar en fietser.
* Deze informatie is zorgvuldig samengesteld door stichting Ondernemen met Cultuur.
Fietsroute
Er is een fietsroute samengesteld die alle vrijheidsbomen aandoet. De route start en eindigt bij de vrijheidsboom op het Vrijheidspark, tegenover het VVV Inspiratiepunt in het Winterswijkse centrum. Het gpx-bestand van deze fietsroute kan hier gedownload worden.
Kunstenaar
Geboren in Lichtenvoorde in 1963, doorliep kunstenaar Daan de Leeuw de LTS richting bouw en in Rotterdam de MTS-studie Meubelmaker. Als zelfstandig ondernemer restaureerde hij antieke meubelen om na een wereldreis van anderhalf jaar in Wales te belanden als leraar houtbewerking. “Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan” zoals hij het zelf zegt en na negen jaar Wales besloot hij terug te keren naar zijn ware liefde, het runnen van een eigen werkplaats waar hij al zijn vakmanschap en creativiteit als designer, kunstenaar en meubelmaker kwijt zou kunnen. Die werkplaats vond hij in Winterswijk en van daaruit restaureert en maakt hij meubels, geeft hij cursussen en workshops en maakt hij kunstobjecten met de natuur als uitgangspunt. “Werken aan bewustwording door middel van kunstwerken met een verhaal, dat is mijn drijfveer” zo drukt Daan zijn passie uit.
Daan de Leeuw is in elke buurtschap een gesprek aangegaan om een individuele verbeelding aan iedere boom te geven. Elke buurtschap koos zijn eigen woord en kreeg zijn eigen gekleurde puzzelstuk van de puzzel. Zo krijgt elke boom een unieke uitstraling waarin elk buurtschap zichzelf herkent.
