Winterswijk erkend als wijnregio
Winterswijk, 20 juli 2020
Gerhard Ensing (links) en Henk Marmelstein toosten op de toekenning Beschermde OorsprongsBenaming (BOB). Foto: Lineke Voltman
In het Achterhoek Nieuws
Toekenning BOB aan wijngaarden in Winterswijk
WINTERSWIJK - De Europese Unie heeft aan twee wijngaarden in Winterswijk een Beschermde Oorsprongsbenaming (BOB) toegekend. De Beschermde Oorsprongsbenaming maakt deel uit van een Europese verordening ter bescherming van streekproducten tegen namaak. De onderscheiden wijngaarden zijn de Reeborghesch in Kotten en Wijngaard Hesselink in Henxel. Een gesprek met wijnboeren Henk Marmelstein en Gerhard Ensing, die bewezen hebben dat er uit de Achterhoek kwaiteitswijnen komen.
Door Lineke Voltman
Over het hoe en waarom van de aanvraag vertelt Marmelstein: “Drie jaar geleden hebben Simon Crone van het toenmalige Wijninstituut, Gerhard Ensing en ik besloten om de Europese Unie te benaderen om het predicaat Beschermde Oorsprongsbenaming voor onze wijnen te krijgen. Hiermee garanderen we de consument dat ze bij ons kwaliteitswijnen kopen. Producten die het keurmerk mogen dragen moeten geproduceerd, verwerkt en bereid worden binnen een bepaald gebied volgens een erkende en gecontroleerde werkwijze.”
Goedkeuring van alle EU-landen vereist
Volgens Ensing duurt de procedure zo lang omdat alle EU-landen hun goedkeuring moeten verlenen. “Als een land die goedkeuring niet geeft dan gaat het hele verhaal niet door. De keuring is zeer uitgebreid, van het gehele productieproces, de rassen die geteeld worden, de kwaliteit van de wijn, zuurgraad, et cetera tot en met de bodem waarop de druivenstokken groeien."
In totaal zijn meer dan 1500 producten in Europa beschermd vanwege hun oorsprong, samenstelling of traditionele productiemethode. Voorbeelden van Nederlandse producten met de Beschermde Oorsprongbenaming zijn onder andere de Edammer kaas en de Leidse kaas en de aardappel Ronde Opperdoezer. Daar zijn nu dus de wijnen van Winterswijk bijgekomen.
Volgend jaar de eerste BOB-wijnen
Voor beide wijnboeren geldt dat ze vanaf komend jaar de aanduiding Beschermde Oorsprong Benaming gaan gebruiken op de etiketten van de flessen . Ensing: “Het is geen goed idee om de voorradige flessen van een nieuw etiket te voorzien. Bovendien zouden die wijnen dan ook nog eerst gekeurd moeten worden. Daarom starten we met de oogst van dit jaar, die volgend jaar gebotteld wordt. Deze wijnen moeten dan zowel analytisch als organoleptisch (keuring door te proeven en te ruiken; red.) eerst gekeurd worden. De analytische keuring vindt plaats in een laboratorium, daar kijkt men of de wijn technisch van goede kwaliteit is. Bij een organoleptische keuring wordt de smaak getest door een proefpanel. “
Vele prijzen gewonnen
In het verleden hebben beide eigenaren al laten zien dat ze goede kwaliteitswijnen produceren. Zowel Marmelstein als Ensing hebben in de loop van de jaren al vele prijzen gewonnen met hun wijnen. “Dat heeft natuurlijk ook meegespeeld bij de toekenning van de BOB welke aanduiding te vergelijken is met het Franse Appellation d'Origine Contrôlée.” Marmelstein laat niet alle wijnen keuren. “Alleen de grotere partijen. Je kunt geen etiket maken voor een aantal van 50 flessen. Ik maak een selectie door ze eerst zelf te keuren en te proeven. Het moet wel om een bepaalde kwaliteit gaan.”
Ensing zegt hierover: “In totaal heb ik 20 soorten wijnen, twee rassen zijn niet geschikt voor keuring maar de andere 18 in principe wel. Volgend jaar beslis ik hoeveel er uiteindelijk gekeurd gaan worden.”
In de Gelderlander
EU maakt wijn uit Winterswijk beschermd streekproduct
WINTERSWIJK - De Europese Commissie heeft de streek rond Winterswijk erkend als wijnregio. Wijnen uit dit deel van de Achterhoek hebben een zogeheten beschermde oorsprongsbenaming (BOB) gekregen.
Behalve twee rode en twee witte wijnen en een rosé, hebben ook een mousserende en twee dessertwijnen het BOB-etiket bemachtigd. De Achterhoekse bodem van leem en kalk en met een flinke humuslaag ‘heeft een goede invloed op de volheid van de wijn’, stelt de commissie. En de zonnige dagen en wat koudere nachten in het uiterste oosten van Gelderland zouden een wat rijpere druif en frisse, fruitige wijnen opleveren.
BOB biedt streekproducten bescherming tegen namaak. Achterhoek-Winterswijk is de zesde streek in Nederland die de beschermde oorsprongsbenaming krijgt. Wijnen uit het naburige Oolde zijn al beschermd. Dat geldt ook voor het Overijsselse Ambt Delden en drie wijngebieden in Limburg.
Gerhard Ensing van Wijngaard Hesselink. © theo kock persfotografie
Europese erkenning voor populair streekproduct: ‘Achterhoekse wijnen kunnen zich internationaal meten’
WINTERSWIJK - ,,Een stempel van vertrouwen", zo noemt Master of Wine Cees van Casteren de erkenning van Winterswijk tot wijnregio. Twee rode wijnen, twee witte, een rosé, een mousserende en twee dessertwijnen hebben het BOB-etiket gekregen van de Europese commissie. BOB staat voor ‘beschermde oorsprongsbenaming’.
Henny Haggeman en Bo Polman 22-07-20
In twintig jaar tijd staat de Achterhoek stevig op de Europese wijnkaart. De regio kent ongeveer vijftien wijngaarden, van wie de bekendste - Wijngoed Montferland (Gendringen en 's-Heerenberg), Wijngaard Hesselink (Winterswijk) en 't Heekerenbroek (Drempt) - geregeld in de prijzen vallen.
De BOB is toegekend aan de Winterswijkse wijngaarden Hesselink in Henxel en De Reeborghesch in Kotten. Samen hebben ze de BOB aangevraagd en gekregen. In Nederland hebben bijvoorbeeld de Edammer en Goudse kazen een BOB. Qua wijnen zijn eerder BOB's toegekend aan Limburg en ook aan Oolde, bij het Achterhoekse Laren.
‘Achterhoeks niveau nu van internationale allure’
“Tien jaar geleden nog in de kinderschoenen maar inmiddels kunnen Achterhoekse wijnen zich internationaal meten”, zegt wijnjournalist Cees van Casteren. ,,Het zijn blijvertjes die zich steeds beter ontwikkelen.”
Volgens Van Casteren geeft de BOB de garantie dat een product uit een bepaalde streek komt. ,,Zo wordt bijvoorbeeld Sekt in het Duitse Rheinhessen gemaakt. Maar die kan zijn gemaakt van Spaanse of Italiaanse druiven. De BOB is toegekend aan Deutscher Sekt en dat garandeert dat de druiven uit Rheinhessen komen. In het geval van Winterswijk garandeert de BOB dat de druiven daar ook vandaan komen.”
,,Een BOB is goed voor de reputatie van het gebied", vervolgt Van Casteren. ,,De weg van de druif naar de wijn is helder genoeg in kaart gebracht om er dit stempel van vertrouwen aan te geven.”
‘Iets duurder maar als 't uit de Achterhoek komt, mag dat’
,,Een supergoed wijntje", zegt Diny Jansen van slijterij 't Pleintje in Doetinchem. Ze heeft het niet specifiek over de wijnen uit Winterswijk, maar de Achterhoekse wijnen in het algemeen. ,,Wij nemen af van de Verenigde Achterhoekse Wijnbouwers", zegt ze. ,,Mensen vragen er speciaal om. Vooral in de weekeinden en in de vakanties gaan de wijnen grif van de hand.”
't Pleintje heeft sinds mensenheugenis wijn uit de eigen regio in het assortiment. Jansen wijst er wel op dat de prijs-kwaliteitsverhouding hoger ligt. ,,Een Achterhoeks wijntje is duurder", zegt ze. ,,Maar mensen snappen dat wel. De productie is nu eenmaal minder hoog dan bij een Frans wijntje. Maar iets duurder mag, als het uit de Achterhoek komt. Zeker als er iets in het plat - zoals ‘Goed Gaon’ - op het etiket staat.”
‘In Edam eet ik ook graag Edammer kaas’
Achterhoekse wijnen. © theo kock persfotografie
,,Als ik in Edam kom, eet ik ook graag Edammer kaas", zegt Kees Hensen, horeca-exploitant van Hotel Villa Ruimzicht en Lev in Doetinchem en Lev by Mike (voorheen Strandlodge) in Winterswijk. In al zijn zaken schenkt hij Achterhoekse wijnen. ,,Want gasten vragen daar om. Bovendien wordt de kwaliteit van de regionale wijnen steeds beter.”
Volgens Hensen is er steeds meer vraag naar Nederlandse en lokale producten. ,,Het hoeft niet meer speciaal uit Nieuw-Zeeland te komen. Sterker, de gedachte is steeds meer dat voedsel - en ook drank - te veel reist. Waarom dan geen producten uit de Achterhoek gebruiken? Elke Achterhoekse wijn heeft zijn eigen verhaal dat wij graag vertellen. Ook omdat we de regionale wijnmakers persoonlijk kennen. Het zijn gedreven mensen.”
‘Een belangrijke stap voor wijn in Winterswijk’
Drie jaar lang zijn eigenaren Gerhard Ensing van Wijngaard Hesselink in Henxel en Henk Marmelstein van Wijngaard De Reeborghesch in Kotten bezig geweest met de aanvraag. Nu is de kogel dan eindelijk door de kerk: hun wijnen mogen het BOB-etiket dragen. ,,Het is gebonden aan een heel klein gebied. Op zich bijzonder”, vertelt Henk Marmelstein. ,,Het is heel onderscheidend.”
,,Een belangrijke stap voor wijn in Winterswijk”, stelt Marmelstein. Het biedt de klanten garantie. Of de BOB in de toekomst ook voordelen heeft en echt iets op gaat leveren, is volgens Gerhard Ensing nog even afwachten. ,,De BOB is bij kenners wel bekend, maar bij veel mensen natuurlijk nog niet. Maar dat komt langzaam ook.”