Welkom bij de toegangspoort van de Batavier, het enige wat nog rest van de grote textielfabriek die hier ooit stond. Hoe vaak ben ik hier niet doorheen gelopen, terwijl de ‘zwartstoom’ boven Winterswijk hing en de weefgetouwen daarbinnen als een razende tekeer gingen? We klokten in en verfden en vervaardigden bont, tot wel 63 uur per week.

Dat begon allemaal heel anders, kan ik u vertellen: ik leerde het ambacht tussen het zachte, soms onregelmatige geratel van hand-weefgetouwen die je zelf moest aandrijven. Met een werknemer of 25 zaten we in het Wevershuis, hier schuin tegenover. We noemden onze werkplek dan wel een ‘fabriek’ - dat klinkt zo heerlijk deftig - maar echt gestroomlijnd waren de werkzaamheden niet: in die tijd was het geen uitzondering dat je vrijmoedig naar de baas toe stapte om hem mede te delen: “Morgen mo’k boonen potten of ale naor ’t land brengen en dan kom ik neet!”

Hoe anders werd dat vanaf 1869: door stoom aangedreven weefgetouwen maakten hun opwachting en de heer Jan Willink zocht de samenwerking op met W. Paschen. Opeens kon een enkele werknemer niet één, maar vier weefgetouwen bedienen en schoot de productie omhoog. Was zo’n verviervoudiging van de salarissen ook maar aan de orde geweest…

Maar klagen zal ik niet; het textiel heeft Winterswijk veel gebracht. En van mijn salaris - tot maar liefst  f 4,50 per week - waren de huisjes van de Volkshuisvesting aan de Scholtenenk precies te veroorloven. Sommige vaklieden woonden trouwens nog lange tijd in het fabriekje waarin het allemaal begon, hier tegenover aan de Ratumsestraat. Totdat het pand in 1914 tegen de vlakte ging. Kunt u het zich nog voorstellen?

- Hendrik te Selle -